Moduł A80, czyli ISM / DSM – wszystko co powinieneś wiedzieć, a nawet więcej...

W przeszłości wybór biegów w automatycznej skrzyni biegów był niemal całkowicie procesem mechanicznym: dźwignia zmiany biegów była połączona z układem linki, który przesuwał ramię umieszczone na skrzyni biegów. Na początku XXI wieku Mercedes-Benz wprowadził do swojej oferty skrzynię automatyczną 722.9 - New Automatic Gearbox 2 (NAG2), w której to dostępna są wersje, w których tradycyjny mechanizm zmiany biegów zastąpiono nowoczesnym rozwiązaniem – Intelligent Servo Module (ISM). Rozwiązanie to pojawiało się, kiedy producent rezygnował z wybieraka montowanego w tunelu środkowym, na rzecz wybieraka montowanego przy kierownicy. Samochody z tym rozwiązaniem z pewnością pojawią się w Twoim warsztacie, dlatego warto poznać tę technologię.

Zasada działanie modułu ISM (Intelligent Servo Module)

Moduł ISM odpowiada za elektroniczną kontrolę wyboru programu P, R, N i D w skrzyni 7G Tronic. Jego zadaniem jest odbieranie sygnałów z dźwigni selektora, zazwyczaj umieszczonej na kolumnie kierownicy, a następnie przetwarzanie ich i przesyłanie do jednostki sterującej transmisją (TCU – Transmission Control Unit). TCU analizuje te dane w połączeniu z informacjami z innych czujników pojazdu, takich jak prędkość, Central Gateway (ZGW), licznik, aby określić stan pracy i możliwość zmiany programu.

Wewnątrz modułu ISM (Intelligent Servo Module) znajdują się dwa silniki elektryczne zasilane stałym prądem 12V, z których każdy realizuje ściśle określoną funkcję w systemie.

Główny silniczek elektryczny mechanicznie przesuwa dźwignię, wywołując odpowiedni program P, R, N i D. Proces ten jest nadzorowany przez wbudowane czujniki (AMR), które monitorują precyzję pozycjonowania (kąt jest ustalony do drugiego miejsca po przecinku) i zapewniają niezawodność działania. Ważne jest, aby kalibarcja dla poszczególnych pozycji była aktualna. Z kolei drugi, mniejszy silniczek opowiada za awaryjne uruchomienie pozycji P. Silniczek ten aktyowowany jest przez napięcie na jednym z pinów (środkowym) w momencie powstania awarii i konieczności zablokowania modułu ISM na pozycji P. Silniczek ten przez mechanizm zębatek obraca trzpieniem mimośrodowym, aby ten nacisnął na zapatkę, która uruchomi system sprężynowy odpowiedzialny za awaryjne przemieszczenie dzwignie na pozycję P. W większości przypadków stan ten jest odwacalny, ponieważ system spręzynowy można ponownie napić i ponownie ustawić w pozyucji wyjściowej. Należy mieć na uwadze, że 100-krotne aktywowanie tego systemu, całkowicie blokuje sterownik w pozycji awarii, czyli Emergency P. Nasza firma naprawia ten problem wysyłkowo lub po umowieniu wizyty z modułem lub pojazdem.

Główny silnik elektryczny

Pierwszy z nich, główny silnik elektryczny, odpowiada za mechaniczne przemieszczanie dźwigni transmisyjnej, co umożliwia aktywację odpowiednich trybów pracy skrzyni biegów:

P (Park – postój)
R (Reverse – bieg wsteczny)
N (Neutral – luz)
D (Drive – jazda do przodu)

Proces ten jest precyzyjnie kontrolowany przez zintegrowane czujniki AMR (Anisotropic Magnetoresistance), które monitorują kąt pozycjonowania dźwigni z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku. Czujniki te zapewniają wysoką niezawodność działania systemu poprzez ciągłą weryfikację poprawności ustawienia dźwigni. Kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania jest utrzymanie aktualnej kalibracji dla każdej z pozycji, co minimalizuje ryzyko wystąpienia błędów operacyjnych.

Awaryjny silnik elektryczny

Drugi, mniejszy silnik elektryczny pełni funkcję awaryjną, odpowiadając za uruchomienie pozycji P (Park) w sytuacjach krytycznych. Jego aktywacja następuje poprzez podanie napięcia na środkowy pin złącza modułu ISM, co ma miejsce w momencie wykrycia awarii wymagającej zablokowania dźwigni transmisyjnej w trybie postoju. Mechanizm działania tego silnika opiera się na układzie zębatek, które napędzają trzpień mimośrodowy. Obrót trzpienia powoduje nacisk na zapadkę, co aktywuje system sprężynowy. System ten odpowiada za uruchomienie procedury przemieszczenia się dźwigni do pozycji awaryjnej Emergency P, zapewniając bezpieczeństwo pojazdu w przypadku usterki.

Odwracalność i ograniczenia systemu awaryjnego Emergency P

W większości przypadków aktywacja mechanizmu awaryjnego jest procesem odwracalnym. System sprężynowy można ponownie napiąć i przywrócić do pozycji wyjściowej, co umożliwia powrót do standardowego trybu pracy modułu ISM. Należy jednak zwrócić uwagę na ograniczenie tego mechanizmu: 100-krotne uruchomienie systemu awaryjnego skutkuje trwałym zablokowaniem sterownika w trybie awaryjnym Emergency P. W takim stanie moduł przestaje reagować na standardowe komendy i wymaga specjalistycznej interwencji.